Korona virüs ve kanser tedavisinde önemli buluş
Onkolojik alanda yeni ilaçlar geliştiren Kocaeli Sağlık ve Teknoloji Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Dr. Öğretim Üyesi Soykan Ağar, bu ilaçların patentlerini alabilmek için çalışıyor.
Ağar’ın geliştirdiği ilaçlar, korona virüs ve trakea (soluk borusu) başta olmak üzere çeşitli kanser tiplerinin genetik materyalini baskılayarak insan ömrünü uzatacak ve bu hastalıkların yakın gelecekte dünyada azalmasını sağlayacak. Ağar, aynı zamanda Bilim ve Teknolojide Avrupa İş Birliği çalışma grubunun bir üyesi olarak “In silico İlaç Simülasyon ve Modelleme” sürecini Kocaeli Sağlık ve Teknoloji Üniversitesi adına yürütüyor.
Kocaeli Sağlık ve Teknoloji Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Dr. Öğretim Üyesi Soykan Ağar, onkoloji alanında yeni ilaçlar geliştiriyor. Ağar, ekibiyle birlikte bilgisayarda ilaç tasarımı yaparak, bu ilaçların patent ve makale süreçlerini yürütüyor. Ayrıca, Avrupa Birliği’nin Cost Action grubunda yer alarak, 100 kişilik bir ekip ile trakea kanseri üzerine çalışıyor.
Ağar, dünyanın önde gelen öğretim üyeleriyle iş birliği yaparak, çok etkin çözümler buluyor, projeler yazıyor. Ağar, yazılım ve simülasyonlarında yapay zeka kullanarak, sonuçlarını ve vizyonunu artırıyor.
Ağar, yaptığı çalışmaların Türkiye’ye büyük fayda sağlayacağını belirtiyor.
Ağar, “Ülkemiz, onkoloji alanında yeni ilaçlar ve mekanizmalar keşfederek, kanser hastalıklarını baskılayacak. Kanser hastalarının süreçleri çok zor, bu yüzden ilaç üretimleri çok hızlı olmalı. FDA’da 15 yıl bekleyen onaylar yerine, 5-6 yıl içinde onay alabilecek ilaçlar üretmek çok önemli. Bizim en önemli hedefimiz bu. Ülkemizde hızlı üretilebilecek ilaçlar, insan sağlığı için çok değerli. Biz de bunun için gece gündüz çalışıyoruz” diyor.
Ağar, aynı zamanda Avrupa Kanser Araştırmaları Birliği (EACR) üyesi. Ağar, “Kocaeli Sağlık ve Teknoloji Üniversitesi’nde hoca olduktan sonra, patent başvurularına devam ettim. Trakea kanseri için 100 kişilik prestijli bir çalışma grubunda (Bilim ve Teknolojide Avrupa İş Birliği) görev alıyorum. Bu geniş ağda, onkoloji alanındaki ilaç tasarımlarımızı bilgisayarda çok iyi, etkin ve verimli şekilde yapıyoruz. Bu ilaçlar, in vitro çalışmalarda hücreleri çok iyi baskılıyor. Tasarladığım moleküllerin insanlara zararı yok, toksisite değerleri çok düşük. Bu moleküllerin patentlenmesi, yayınlanması, makalelerde çıkması ve KOSTÜ’nün adını duyurması bizi çok sevindiriyor” şeklinde konuşuyor.
Trakea kanseri için Avrupa Birliği çalışma grubunda yer alan Kocaeli Sağlık ve Teknoloji Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Dr. Öğretim Üyesi Soykan Ağar, onkoloji alanında yeni ilaçlar geliştiriyor. Ağar, ekibiyle birlikte farklı alt işbirlikleriyle projeler yazıyor ve birbirlerine destek veriyor. Ağar, bu seçkin grupta olmaktan çok memnun. Ağar, bir molekülün ilaca dönmesi için 4 ana aşamayı şöyle sıralıyor:
– In silico: Bilgisayarda hastalıklı hücrelerin sorunlu protein, RNA, DNA’larını ilaçla baskılamak.
– In vitro: Laboratuvarda ilacın organik kimyasal sentezini yapmak ve kanserli hücre hatlarını baskılamak.
– In vivo: Hayvan deneyleri yapmak.
– İnsan faz deneyleri: Son klinik denemeleri yapmak.
Ağar, yapay zekayla ilaç tasarımını çok hızlandırdıklarını söylüyor. Ağar, “Moleküler kenetlenme ve moleküler dinamik yöntemleriyle hastalığa sebep olan protein, RNA, DNA’ları baskılayacak molekülleri yapay zekayla çok etkin şekilde tasarlıyoruz. Böylece çok öncü ve hızlı bir sürece girdik. Etkin, verimli ve toksik olmayan moleküller keşfedip patentliyoruz. Bu eczacılık için çok temel bir konu” diyor.
Ağar, çalışmalarının nihai hedefinin hastalıkları dünya üzerinden silmek olduğunu belirtiyor.
Ağar, “Bu çalışmalar insanlıktan bütün hastalıkları silene kadar devam edecek. Yakın gelecekte molekül tasarlayarak hastalıkları baskılayacağız. Avrupa Birliği’nin Cost Action projesinde de bu hedef var. FDA’da ilaç üretmek için 15 yıl beklemek yerine, in silico çalışmayla 5-6 yıla indireceğiz. İlaç üretimi ve piyasaya girişi hızlanacak. İnşallah yakın gelecekte hastalıkları silmeye başlayacağız. Bu ilaçlarla hastalıklardan kurtulmak mümkün olacak” diye konuşuyor.
Ağar, ayrıca korona virüsü baskılayan bir molekül tasarladığını da söylüyor. Ağar, “Onkoloji dışında da pandemide çok karşılaştığımız korona virüsü için bir molekül geliştirdim. Çok etkin ve verimli baskılıyor. Endikasyonu çok yüksek ve toksisitesi çok düşük. Bu molekül gelecek vaat ediyor. Patent süreci de başladı” ifadelerini kullanıyor.
